Chronische aandoeningen veroorzaken de grootste ziektelast
Hart- en vaatziekten en diabetes zijn de aandoeningen die in Nederland momenteel de grootste ziektelast veroorzaken. Deze chronische aandoeningen zijn de belangrijkste oorzaken van functiebeperking en een slechtere kwaliteit van leven. Hart- en vaatziekten en diabetes zijn ook verantwoordelijk voor de helft van de doodsoorzaken.
Chronische aandoeningen komen veelal vanaf middelbare leeftijd tot uiting. Door vooruitgang in de medische technologie en door medicijnen leven mensen met een chronische ziekte tegenwoordig langer. In 2015 had 50% van de Nederlanders minimaal één chronische aandoening en 25% zelfs meer dan één chronische aandoening. Door een toename in levensverwachting, bevolkingsgroei en vergrijzing neemt de ziektelast door chronische aandoeningen de komende jaren nog verder toe.
Chronische aandoeningen zijn ook verantwoordelijk voor de hoogste zorgkosten. Hart- en vaatziekten zijn de aandoeningen waaraan het meest wordt uitgegeven, naast psychische stoornissen en kanker. Naar verwachting zullen de zorguitgaven in Nederland de komende 20 jaar verdubbelen tot 174 miljard euro per jaar. Dat betekent een stijging in de jaarlijkse zorguitgaven per persoon van 5.100 naar 9.600 euro.
De grote zorgvraag en de enorme zorgkosten dwingen ons ertoe om actie te ondernemen om deze chronische aandoeningen te bestrijden. Daarom is het beleid van de overheid en zorgorganisaties in toenemende mate gericht preventie. Hiervoor is een omslag nodig binnen de gezondheidszorg en de maatschappij: van het behandelen van ziekte naar het bevorderen van gezondheid.
Chronische aandoeningen zijn gerelateerd aan ongezonde leefstijl
Hart- en vaatziekten en diabetes hangen samen met een ongezonde leefstijl. Roken, overgewicht, weinig lichaamsbeweging, overmatig alcohol gebruik, slechte voeding en stress spelen een essentiële rol bij het ontstaan en de progressie van hart- en vaatziekten en diabetes. Nog steeds rookt bijna een kwart van de volwassenen. Circa 50% heeft overgewicht (BMI >25) en één op de drie Nederlanders beweegt te weinig. Deze leefstijlfactoren vormen een bedreiging voor de gezondheid en zijn de belangrijkste oorzaak van verlies aan kwalitatief goede levensjaren.
Gezonde leefstijl vermindert chronische aandoeningen
Er is veel wetenschappelijk bewijs dat een gezonde leefstijl de meest effectieve manier is om chronische aandoeningen te verminderen. Naar schatting is 80% van de hart- en vaatziekten en diabetes te voorkomen door een gezonde leefstijl.
Toch wordt aan preventie en leefstijl maar mondjesmaat aandacht besteed binnen de reguliere gezondheidszorg. Veelal gaat het slechts om het in kaart brengen van risicofactoren en het geven van adviezen, maar ontbreekt de toepassing van leefstijlinterventies in de praktijk.
Voor leefstijlveranderingen is meer nodig dan een advies om te stoppen met roken of af te vallen. Er is behoefte aan gestructureerde programma’s die zich richten op het aanleren van de vaardigheden die nodig zijn voor gedragsverandering. Om (blijvend) gezonder te gaan leven zijn kennis, zelfmanagementvaardigheden en motivatie nodig.
Het SEFAC programma
Het doel van dit 6-weekse gezondheidsprogramma is om u te helpen bij het vinden én behouden van een gezonde leefstijl om zo lang mogelijk zo fit mogelijk te blijven.
Het SEFAC programma bestaat uit drie componenten:
Kennis
- De meest actuele medische informatie over leefstijl in relatie tot hart- en vaatziekten en diabetes wordt u aangeboden door een inhoudsdeskundige medisch specialist.
Zelfmanagementvaardigheden
- Er is een groeiende belangstelling voor de potentie van mindfulness oefeningen om zelfmanagementvaardigheden te vergroten. In de eerste plaats draagt mindfulness bij aan bewustwording: hoe staat mijn gezondheid ervoor? Wat zijn mijn gewoontes, hoe zijn deze ontstaan en wat leveren ze mij op? In ons programma leert u om op te merken hoe uw emoties, gedachten en lichamelijke gevoelens samenhangen met gezond en ongezond gedrag. Door het trainen van de aandacht voor deze zaken krijgt u meer grip op de keuzes die u maakt en vergroot u uw vermogen om gezonde keuzes te maken. In eerdere onderzoeken zijn aanwijzingen gevonden voor positieve effecten van mindfulness bij het stoppen met roken, een gezonder voedingspatroon en meer lichaamsbeweging.
- Daarnaast is aangetoond dat mindfulness training een effectieve manier is om stress te verminderen. Stress is een belangrijke risicofactor voor het ontstaan van hart- en vaatziekten en diabetes. Het verminderen van chronische stress heeft dus positieve effecten voor uw gezondheid. Ook kan mindfulness u helpen om beter om te gaan met lichamelijke beperkingen en negatieve emoties die uw aandoening met zich mee kan brengen. Deze zaken zijn namelijk helaas niet medisch op te lossen. Mindfulness kan het leven een stuk aangenamer te maken.
- Ter bevordering van zelfmanagement ontvangt u een mindfulness training onder leiding van ervaren mindfulness trainers. Deze training is gebaseerd op het effectieve mindfulness-based stress reductie (MBSR) programma.
Motivatie
- De training vindt plaats in groepsbijeenkomsten en biedt daardoor de mogelijkheid om samen op te trekken in het behalen van gezonde doelen. Tevens wordt de mogelijkheid geboden tot individuele coaching naar behoefte.